" Η ναυτιλία επωφελείται οικονομικά σε καιρούς πολέμων "

 

Η παραπάνω φράση ακούγεται συχνά τόσο σε ακαδημαϊκούς κύκλους όσο και από ανθρώπους που βρίσκονται γύρω από το ναυτιλιακό γίγνεσθαι.  Διανύοντας την τρίτη εβδομάδα της ρωσικής εισβολής στην Oυκρανία είναι καιρός να αναλύσουμε το αν και κατά ποσό η φράση αληθεύει, να εμβαθύνουμε στην νέα πραγματικότητα που δημιουργείται αλλά και στο τι επιφυλάσσει το μέλλον για την ναυτιλία.

Για να μπορέσει να γίνει αντιληπτό το περιβάλλον, αξίζει να κατανοήσει κάνεις ότι παρακολουθούμε έναν πόλεμο αναμεσά σε δυο χώρες που αντιπροσωπεύουν μαζί το 25% της παγκόσμιας παραγωγής σε σιτηρά και το 10% σε εξαγωγές άνθρακα ενώ η Ρωσία αντιπροσωπεύει  το 10% των παγκοσμίων εξαγωγών πετρελαίου αλλά και των παράγωγων του. Είναι προφανές ότι ο πόλεμος εκτός από την ανθρωπιστική του πλευρά θα φέρει και μεγάλες αλλαγές στα παγκόσμια εμπορικά μοτίβα και ποσό δε μάλλον στην ναυτιλία η οποία μετακινεί το 90% του παγκοσμίου εμπορίου. Για την καλύτερη ανάλυση των αλλαγών αυτών, βοηθάει να διακρίνουμε δυο κατηγορίες με βάση τους τύπους των πλοίων.

Δεξαμενόπλοια

Όπως αναφέρθηκε, η Ρωσία κατέχει το 10% των παγκοσμίων εξαγωγών σε πετρέλαιο και παράγωγα. Εκτός αυτού είναι και ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς φυσικού αερίου στον κόσμο με τον μεγαλύτερό της αγοραστή να είναι η Ευρωπαϊκή ένωση την οποία προμηθεύει μέσω αγωγών και όχι πλοίων.

Στο κομμάτι της ενέργειας λοιπόν, μπορεί η Ευρωπαϊκή ένωση να μην έχει ακολουθήσει ακόμη τις ΗΠΑ στις κυρώσεις που έχει επιβάλλει στο πετρέλαιο και φυσικό αέριο, όμως οι εταιρείες, οι φυσικοί αγοραστές αυτών των προϊόντων, διστάζουν να προχωρήσουν σε νέες παραγγελίες με αποτέλεσμα πάνω από το 70% των προγραμματισμένων εξαγωγών της Ρωσίας να μην έχουν βρει αγοραστές πάρα τις μειωμένες τιμές που προσφέρονται. Σε ότι αφορά αυτό το πετρέλαιο, η Κίνα είναι πού πιθανόν να συνεχίσει να αγοράζει από την Ρωσία ενώ το ίδιο ενδέχεται να κάνουν και χώρες όπως η Ινδία. Αυτό το γεγονός σημαίνει ότι τα πλοία θα πρέπει να προσεγγίσουν ρωσικά λιμάνια πράγμα που όμως μέχρι σήμερα δεν βλέπουμε αφού οι εφοπλιστές είναι επιφυλακτικοί απέναντι στις συνέπειες που μπορεί να αντιμετωπίσουν από τις παγκόσμιες αγορές μετά από κάποια τέτοια κίνηση. Εδώ λοιπόν θα παρατηρήσουμε πολύ αυξημένα ναύλα για τα καράβια που θα αποφασίσουν τελικά να πιάσουν ρωσικά λιμάνια. Αυξημένα ναύλα επίσης θα παρατηρήσουμε και γενικότερα στα δεξαμενόπλοια που θα κληθούν να εφοδιάσουν προορισμούς από την Ευρώπη και δυτικότερα αφού τα λιμάνια φόρτωσης πλέον θα είναι σε μεγαλύτερες αποστάσεις από ότι προηγουμένως. Εκτός αυτού, οι μεγαλύτερες αποστάσεις που θα έχουν να διανύσουν τα πλοία θα μειώσει την διαθεσιμότητα τους σε απόλυτους αριθμούς, πράγμα που επίσης δρα αυξητικά στις τιμές των ναύλων

Αντίστοιχη αλλά σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα αναμένεται να είναι η κερδοφορία για τα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου καθώς όχι μόνο θα ισχύουν οι παραπάνω παράγοντες αλλά και λόγω των πολύ συγκεκριμένων εφοδιαστικών προορισμών στον πλανήτη, θα παρατηρηθεί και πολύ μεγαλύτερη αναμονή και κίνηση έξω από τους σταθμούς, πράγμα που θα αυξήσει δραματικά την διάρκεια ταξιδιού. Πολύ καλά νέα για τους Έλληνες πλοιοκτήτες που κατέχουν έναν από τους πιο σύγχρονούς στόλους πλοίων μεταφοράς LNG.

 

Πλοία μεταφοράς Ξηρού φορτίου

Παρόμοιες εικόνες θα παρατηρήσουμε και σε αυτό το κομμάτι αφού αφαιρείται επι της ουσίας  ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός σιτοβολώνας από τον χάρτη του παγκοσμίου εμπορίου τουλάχιστον για το εγγύς μέλλον. Ήδη έχουμε δει παραδοσιακούς πελάτες Ουκρανικών σιτηρών και Ρωσικού άνθρακα να απευθύνονται στις αγορές της Νότιας Αφρικής, της Ινδονησίας και της Αυστραλίας για την κάλυψη των αναγκών τους.

Παρόλα αυτά, εδώ το αποτέλεσμα για την ναυτιλία ξηρού φορτίου ενδέχεται να μην είναι τόσο γραμμικό όσο εκείνο των δεξαμενοπλοίων διότι ειδικά στο κομμάτι των σιτηρών υπάρχει και ο παράγοντας της εποχικότητας. Στο πρόσφατο παρελθόν οι αγορές της Ουκρανίας / Ρωσίας πολλές φορές δρούσαν και συνεργατικά με εκείνες της Λατινικής Αμερικής αφού η περίοδος της συγκομιδής διαφέρει στις δύο περιοχές και μπορούσαν μαζί να προσφέρουν στις αγορές επαρκή εμπορεύματα στο μεγαλύτερο κομμάτι του έτους. Τώρα ενώ φυσικά αναμένεται τεράστια αύξηση των ναύλων από την Νότια Αμερική τις περιόδους μετά την συγκομιδή των σιτηρών, δεν είναι απίθανο να παρατηρήσουμε ανεπάρκεια σε εμπορεύματα κατά το έτος πράγμα που εκτός ότι ενδέχεται να αφήσει πλοία χωρίς φορτία, ρίχνοντας τα ναύλα, προφανώς και θα δημιουργήσει και πολύ μεγάλο πρόβλημα στην καθημερινότητα οπού περιμένουμε και δούμε και δραματική αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων.

 

Published: Ναυτεμπορική (Σάββατο 19/3/22)

Γράφει ο κ. Σπύρος Αλεξανδρόπουλος